arabuluculuk

Arabuluculuk, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların bağımsız bir arabulucu yardımıyla uzlaşma yoluyla çözümlenmesini amaçlayan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucu, karar verme yetkisi olmayan tarafsız bir kişidir; amacı tarafların ihtiyaçlarına uygun bir uzlaşmaya varılmasını kolaylaştırmaktır.

Türkiye’de arabuluculuk, 6325 sayılı Mediation in Civil Disputes Hakkında Kanun ve buna dayanılarak çıkarılan düzenlemeler çerçevesinde düzenlenir. Medeni ve ticari uyuşmazlıklar gibi pek çok alanda uygulanabilir; ancak bazı ceza veya hemen korunmaya ihtiyaç duyulan durumlar ile bazı çocuk aile konuları gibi bazı konular arabuluculuğun kapsamı dışında kalabilir. Süreç, bazı davalarda ön şart olarak zorunlu kılınabilirken, bazı durumlarda tarafların gönüllü başvurusu ile yürütülür.

Prosedür, arabuluculuk merkezlerinde veya yetkili kurullarla yürütülebilir. Taraflar bir arabulucu eşliğinde oturumlara katılır; arabulucu tarafları dinler, iletişimi kolaylaştırır ve ortak bir çözüm için seçenekler üretir. Gizlilik esastır; oturumlarda paylaşılan bilgiler korunur ve taraflar üzerinde baskı kurulmadan adil bir uzlaşı hedeflenir. Taraflar isterse avukat temsili alabilirler.

Bir uzlaşı sağlandığında taraflar yazılı bir uzlaştırma tutanağı (uzlaşma anlaşması) imzalar. Bu tutanak, bazı durumlarda icra veya mahkeme süreçlerinde delil olarak kullanılır ve taraflar arasında bağlayıcı bir sözleşme niteliği kazanabilir. Arabuluculukta temel sınırlılıklar, süreçlerin gönüllülük ve gizlilik esasına dayanması ile kapsam dışı kalan konulara bağlıdır.