alçaltma

Alçaltma, Türkçe'de bir kişinin onuru, değeri veya statüsü üzerinde bilinçli olarak küçültme ve aşağı çekme eylemine verilen addır. Söz konusu eylem, bireyler arası ilişkilerde olduğu gibi toplumsal ve kurumsal bağlamlarda da görülebilir ve çoğunlukla gücün kötüye kullanılmasıyla ilişkilendirilir. Alçaltma, sözlü küçümseme, alay, hakaret veya sosyal dışlama şeklinde tezahür edebildiği gibi, kurumsal politikalar yoluyla da uygulanabilir.

Kelime kök olarak alçalt- fiilinden türetilmiş olup '-ma' isim yapım ekiyle 'alçaltma' halinde kullanılır; böylece 'düşürme, küçültme, aşağı çekme' anlamlarını kapsar.

Çeşitli bağlamlarda alçaltma, açık alay, küçümseme, aşağılayıcı dil kullanımı, sosyal medya üzerinden yapılan zorbalık ve iş yerinde küçültme gibi durumlarda görülebilir. Kimlik temelli ayrımcılıklarla ilişkili olabilir; bireylerin toplumsal güç dengesini bozduğu için hem mikro düzeyde bireyler arasında hem de makro düzeyde toplumsal ilişkileri etkiler.

Etkileri arasında özgüven kaybı, stres, anksiyete ve psikolojik zarar; kurumsal düzeyde ise iş doyumu ve üretkenliğin düşmesi gibi sonuçlar yer alabilir. Önlem için farkındalık eğitimleri, kapsayıcı iletişim kuralları, anti-zorbalık politikaları ve hukuki/etik çerçeveler uygulanabilir.

İlgili kavramlar arasında küçümseme, aşağılamak, mikroagresyon ve zorbalık bulunur.