Yüklenici

Yüklenici, bir sözleşme kapsamında belirli işleri yapmak, mal temin etmek veya hizmet sağlamakla yükümlü olan tarafı ifade eden hukuki terimdir. Taraflar arasında genelde yüklenici ile iş veren (veya müşteri) bulunur; iş veren sözleşme şartlarını belirler, yüklenici ise sözleşme kapsamındaki performansı yürütür. Yüklenici, inşaat, altyapı, enerji, ürün tedariki gibi alanlarda sıkça kullanılır ve alt yükleniciler aracılığıyla çalışmalarını düzenleyebilir.

Yüklenicinin sorumlulukları arasında sözleşme koşullarına uygun olarak işin tamamlanması, kalite standartlarına uyum, belirlenen süre içinde teslim, iş güvenliği ve mevzuata uyum yer alır. Malzeme tedariki, mühendislik hesapları, gerekli ruhsat ve izinlerin alınması, çalışan güvenliği gibi yükümlülükler de bulunabilir. Alt yüklenicilerin kullanılması durumunda, yüklenici bu tedarik zincirinin koordinasyonundan da sorumludur.

Yüklenici taraf, çalışma karşılığı ödemeyi talep eder ve sözleşmede kararlaştırılan ödeme planına uymakla yükümlüdür. Zamanında tamamlanamama durumunda cezai şartlar, gecikme tazminatları veya sözleşmenin feshi gibi ihtimaller sözleşmede belirtilir. Değişiklik talepleri durumunda sözleşme değişiklikleri ile maliyet ve süre değişiklikleri belirlenir. Uygunluk ve uyuşmazlıklar için tahkim veya mahkeme yolu da öngörülebilir.

Yüklenici kavramı, alt yüklenici (taşeron) ve iş veren (istemci, müşteri) kavramlarıyla ilişkilidir. Alt yüklenici, yüklenici tarafından yürütülen işin bir kısmını devralan tarafı ifade eder. Türkiye’de yüklenici kavramı, Borçlar Kanunu ve ilgili mevzuat kapsamında sözleşmelerin uygulanması ve risklerin paylaşımı açısından düzenlenir. Kamu ihalelerinde yüklenici genelde ihale sonucu sözleşmeyi üstlenen taraf olarak belirlenir.