Tulipler

Tulipler (Tulipa cinsi), çok yıllık soğanlı bitkiler olup ilkbaharda çiçek açarlar. Dünya çapında süs bitkisi olarak yaygın şekilde yetiştirilir ve yaklaşık 75 tür ile binlerce kültivar içerir. Doğal olarak Orta Asya ve Yakın Doğu kökenli olan tulipler, günümüzde tarım ve peyzajda önemli bir rol oynar. Çiçekler genelde tek başına veya sap üzerinde birkaç çiçek halinde bulunur; renkleri kırmızı, sarı, turuncu, pembe, mor ve beyaz gibi geniş bir yelpazeye yayılır.

Morfoloji açısından soğanlıdır; yaprakları uzun, dar ve çoğu türde belirgin damarlar taşır. Çiçekler genelde ilkbaharda açar ve çoğu tüp şekline veya kupa şeklinde olur. Her çiçek üç tepal ve üç petal benzeri parçadan oluşan basit bir yapıya sahiptir; bazı kültivarlar çift çiçekli, tüylü veya kuş gagası şeklinde formlar sergiler.

Tarihsel olarak tulipler Orta Asya kökenli doğal türlerin Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaygınlaşmasıyla öne çıkar. 16. yüzyılda Avrupa’ya giren tulipler özellikle 17. yüzyılda Hollanda’da büyük ilgi görmüş ve ‘tulip mania’ olarak bilinen bir ticari çılgınlığa yol açmıştır. Günümüzde Hollanda başta olmak üzere çok sayıda ülkede ticari üretim ve büyük çaplı peyzajlık yetiştirme yapılır.

Yetiştirme ve bakımı açısından soğanlar genelde sonbaharda ekilir veya dikilir. İyi drene olan güneşli veya yarı gölgeli yerleri tercih eder; çoğu tür için belirli bir soğuklama gerekir. Çiçek açtıktan sonra yapraklar besin depolarını üretmeye devam eder; dinlenme döneminde saplar kesilir. Kullanım olarak dekoratif bahçeler, çiçek aranjmanları ve kesme çiçek olarak geniş yer bulur.