StaircaseMethode

De staircasemethode, ook wel staircase-procedure genoemd, is een adaptieve methode uit de psychofysica voor het schatten van sensorische drempels. Het doel is vast te stellen bij welk stimulusniveau een participant net detecteert of juist net correct waarneemt, met zo min mogelijk trials.

werking: een stimulus wordt aangeboden en de respons bepaalt de volgende stap in stimulussterkte. bij detectie kan de intensiteit dalen, bij geen detectie stijgen. de stapgrootte kan tijdens de sessie verlaagd worden om precisie te vergroten. een reversal ontstaat wanneer de respons van ja naar nee of omgekeerd verandert; reversals leveren de belangrijkste informatie voor de drempelbepaling. de doorvoering kan variëren per variant, maar een veelgebruikte aanpak is dat de drempel wordt geschat als het gemiddelde van de stimuluslevels bij reversals of als een regressie van de reversals.

varianten en doelpercentages: de klassieke 1-up-1-down convergeert naar een detectieniveau van ongeveer 50 procent; de 2-up-1-down naar circa 70,7 procent; de 3-down-1-up naar circa 79,4 procent. Deze targets kunnen aangepast worden afhankelijk van het type taak (ja/nee versus-continu) en onderzoeksvraag.

voor- en nadelen: de methode is efficiënt en vermindert bias ten opzichte van vaste stimulusniveaus. nadelen zijn onder meer gevoeligheid voor drifts in drempel tijdens de sessie, afhankelijkheid van startniveau en stapgrootte, en mogelijke biases bij onvoldoende reversals of trainingsfase.

toepassingen en overwegingen: veel gebruikt in perceptie-, gehoor- en zichtstudies, evenals tactiele taken. praktische aandachtspunten zijn practische proefwaardes, random startpunten en documentatie van reversals en stappen, en vergelijking met andere methoden zoals de methode van constante stimuli of Bayesian-achtige benaderingen.