Siarczany

Siarczany to grupa związków chemicznych zawierających anion siarczanowy SO4^2−. Powstają przede wszystkim jako sole kwasu siarkowego (H2SO4) lub jako estry siarczanowe. W chemii nieorganicznej siarczany tworzą liczne sole z kationami metali i amoniaku. W naturze występują jako minerały i w roztworach wodnych, odgrywając istotną rolę w cyklu siarki.

Właściwości chemiczne siarczanów zależą od składu kationowego. Anion SO4^2− jest stabilny i nie ulega łatwej hydrolizie. Wiele siarczanów jest dobrze rozpuszczalnych w wodzie, na przykład Na2SO4 i MgSO4, inne zaś są praktycznie nierozpuszczalne lub słabo rozpuszczalne, np. BaSO4 i PbSO4. Niektóre siarczany występują jako wody krystalizacyjne, takie jak MgSO4·7H2O (epsomit) i MgSO4·H2O (kieseryt). Do minerałów siarczanowych należą gips CaSO4·2H2O, anhydryt CaSO4, baryt BaSO4, celestyn SrSO4, a także wspomniane minerały magnezowe.

Zastosowania i występowanie: siarczany są szeroko wykorzystywane w rolnictwie jako nawozy (np. siarczan amonu (NH4)2SO4, siarczan potasu K2SO4, siarczan magnezu MgSO4). W przemyśle są używane w produkcji papieru, detergentów, barwników i szkła, a także w medycynie i ochronie środowiska. W naturze wielu siarczanów używa się jako materiały budowlane (gips), w radiologii (BaSO4 jako kontrast radiologiczny) oraz jako składniki baterii i innych procesów przemysłowych.

Bezpieczeństwo i środowisko: ze względu na różnorodność soli, właściwości toksykologiczne i środowiskowe siarczanów zależą od ich składu. Ogólnie są stosunkowo stabilne, ale wysokie stężenia w wodzie pitnej mogą wywoływać efekt przeczyszczający i wpływać na organizmy wodne.