Proszki

Proszki, w języku potocznym i naukowym, to substancje stałe o drobno zmielonej, sypkiej postaci, składające się z cząstek, które łatwo przepływają i mogą być rozprowadzane, mieszane lub rozpuszczane w innych mediach. Wielkość cząstek i chemiczny skład determinują ich właściwości, takie jak wchłanianie wilgoci, pylenie czy zdolność do szybkiego rozpuszczania.

Zastosowania proszków obejmują wiele sektorów. W kuchni wyróżnia się przyprawy w proszku (np. papryka, czosnek w proszku), cukier puder, kakao w proszku i proszki do pieczenia. W kosmetyce używa się pudrów do twarzy i ciała oraz pigmentów. W farmacji i medycynie występują proszki do doustnego rozpuszczania lub miejscowego stosowania. W przemyśle chemicznym i metalurgicznym produkowane są proszki katalityczne, pigmenty, proszki ceramiczne i metaliczne do spiekania. Historycznie także używano prochu strzelniczego i innych proszków wybuchowych.

Produkcja proszków zwykle obejmuje mielenie surowców, przesiewanie i, w zależności od zastosowania, suszenie lub granulację, aby uzyskać określoną wielkość cząstek. Kluczowe cechy to średnica cząstek, rozkład granulometryczny, wilgotność i stabilność przeciw zbrylaniu.

Przechowywanie wymaga suchych, szczelnych opakowań, ochrony przed światłem i wilgocią oraz ograniczenia ekspozycji na zanieczyszczenia. W przypadku produktów spożywczych i leków obowiązują przepisy GMP i odpowiednie etykietowanie, natomiast kosmetyki podlegają regulacjom dotyczącym składu i bezpieczeństwa.

Historia proszków sięga starożytności, gdy mielono i suszono przyprawy i inne materiały. Rozwój młynów, suszarek i metod kontroli jakości doprowadził do masowej produkcji i standaryzacji różnorodnych proszków.