Odrestaurowanie

Odrestaurowanie to proces przywracania obiektowi, zabytkowi lub obiektowi kultury jego wcześniejszego wyglądu i funkcji, z zachowaniem jego wartości historycznej i materialnej. Celem jest odtworzenie czytelności formy, barw, struktury oraz konstrukcyjnej integralności, przy jednoczesnym zachowaniu autentyczności źródeł i dokumentacji materiałów źródłowych. Odrestaurowanie stanowi część ochrony zabytków i często musi być prowadzone zgodnie z przepisami prawa ochrony zabytków oraz wytycznymi ekspertów.

Równocześnie odrestaurowanie różni się od konserwacji (konserwacja zabytków) i rekonstrukcji. Konserwacja skupia się na stabilizacji i ochronie istniejącego stanu bez zasadniczych zmian. Rekonstrukcja polega na wprowadzaniu elementów, które nie są potwierdzone istniejącymi źródłami, w celach estetycznych lub funkcjonalnych. Odrestaurowanie zaś dąży do odtworzenia stanu dokumentowanego w źródłach historycznych, często z zastosowaniem sposobów i materiałów możliwie odwrotnych i z pełną dokumentacją.

Proces odrestaurowania zwykle obejmuje ocenę stanu technicznego, badania źródeł archiwalnych, opracowanie koncepcji, wykonanie prac zgodnie z etyką ochrony zabytków, a także dokumentowanie wszystkich działań. Przedmioty i obiekty poddawane są czyszczeniu, stabilizacji, naprawom, konserwacji mechanicznej lub chemicznej, retuszom i w razie potrzeby rekonstrukcjom części zgodnym z dostępnych dowodów, zawsze z poszanowaniem oryginału i możliwością odwrócenia ingerencji.

Odrestaurowanie stosuje się w różnych dziedzinach, w tym w architekturze zabytkowej, sztukach, rzeźbie, wyposażeniu wnętrz, malarstwie i manuskryptach. Pracami zajmują się konserwatorzy-restauratorzy, architekci zabytków oraz specjaliści z dziedziny archeologii i technik konserwatorskich. W praktyce odrestaurowanie łączy naukowe badania z rzemiosłem, by umożliwić publiczności korzystanie z dziedzictwa w sposób możliwie wierny jego historii. See also: konserwacja zabytków, rekonstrukcja, ochrona zabytków.