Kakaowca

Kakaowca, nazywana także kakaowcem właściwym (Theobroma cacao), to gatunek drzewa z rodziny Malvaceae. Jest rośliną tropikalną, pochodzącą z lasów Ameryki Środkowej i Południowej, zwłaszcza basenu Amazonki i Wybrzeża Karaibskiego.

Drzewo jest wiecznie zielone i w warunkach uprawy zwykle dorasta do 4–8 m wysokości; w naturalnym środowisku może być wyższe. Liście są duże, eliptyczne, błyszczące. Kwiaty są drobne, kremowe lub żółtawozielone i pojawiają się na pędach oraz na pniu (zjawisko cauliflory). Kwiaty zapylane są głównie przez drobne owady z rzędu muchówek (Forcipomyia). Owocem jest strąk o długości 10–20 cm, w którym znajdują się 20–60 nasion – ziarna kakaowe, otoczone żółtawym miąższem.

Ziarna kakaowe poddaje się fermentacji, suszeniu i często paleniu, co rozwija charakterystyczny smak. Z ziaren uzyskuje się masło kakaowe, proszek kakaowy i, po przetworzeniu, czekoladę.

Kakaowca uprawiana jest na szeroką skalę w klimacie tropikalnym o wysokiej wilgotności. Najważniejsi producenci to państwa afrykańskie (np. Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana), kraje Ameryki Łacińskiej i Azji Południowo-Wschodniej (Indonezja, Ekwador, Brazylia).

Historia kakaowca sięga kultur prekolumbijskich w regionie Meksyku i Ameryki Południowej; po przybyciu Europejczyków stał się kluczowym surowcem w handlu czekoladą. Obecnie produkcja jest zagrożona przez choroby, szkodniki i zmiany klimatu, a rolnictwo kładzie nacisk na zrównoważone praktyki i ochronę lasów.