Gramatyki

Gramatyka, w językoznawstwie, to zbiór reguł opisujących strukturę i użycie języka. W praktyce wyróżnia się gramatykę opisową, która dokumentuje realne zjawiska językowe, oraz gramatykę preskryptywną (normatywną), która określa zalecane formy. Współczesne podejścia obejmują gramatykę formalną (na przykład bezkontekstowe gramatyki), gramatykę generatywną i gramatykę funkcjonalną.

Najważniejsze elementy to morfologia (budowa wyrazów i ich odmiana), składnia (zasady łączenia wyrazów w zdania), fonologia (relacje dźwiękowe), semantyka (znaczenie) oraz pragmatyka (użycie języka w kontekście). Wśród podejść teoretycznych wyróżnia się gramatyki opisowe, preskryptywne i formalne, w tym gramatyka bezkontekstowa i gramatyka generatywna.

W informatyce gramatyki formalne stanowią narzędzie w projektowaniu języków programowania i systemów przetwarzania języka naturalnego. Notacje, takie jak Backus–Naur Form, służą do opisu składni. Gramatyki te wykorzystuje się w parserach, kompilatorach i narzędziach analizy tekstu.

Zastosowania gramatyki obejmują edukację językową, analitykę korpusową i przetwarzanie języka naturalnego (NLP). Dzięki nim tworzy się narzędzia do sprawdzania gramatyki, tłumaczenia maszynowego i generowania języka.