Fototropizm

Fototropizm, bitkilerin ışık kaynağına karşı veya ondan bağımsız olarak büyüme yönünü değiştirme yeteneğini ifade eder. En sık sürgünlerde gözlenen pozitif fototropizm, bitkinin ışığa doğru eğilmesi olarak tanımlanır. Köklerde ise ışığa karşı negatif fototropizm görülebilir; bazı durumlarda ışık etkisi kök büyümesinin baskılanmasına yol açabilir.

Algılama ve sinyal iletimi için başlıca mavi ışık fotoreseptörleri olan fototropinler (özellikle phototropin1 ve phototropin2) işlev görür. Işıkla uyarılan fototropinler, hücre içi sinyaller geliştirir ve şekillenme yönünü belirlemek için yayılgan bir hormonal yol olan üst düzey hormon olan auxinin dağılımını değiştirir. Gölgeli tarafta, bànık (PIN) taşıyıcıları aracılığıyla daha yüksek yoğunlukta auxin birikir. Bu bölgelerde hücre uzaması daha hızlı olur, sonuç olarak sürgün ışığa doğru kıvrılır.

Fototropizm, çoğunlukla mavinin etkisi altında gerçekleşir; ışık şiddeti, süresi ve açısal yön bu yanıtı güçlendirir veya zayıflatır. Ayrıca kriptoçromlar ve diğer fotoreseptörler gibi diğer ışık algılayıcılar bu süreçle etkileşebilir ve fototropik yanıtın zamanlamasını ve büyüklüğünü modüle edebilir. Fototropizm, ışık optimizasyonu sağlayarak fotosentezi artırmayı ve bitkinin çevresine uyum sağlamayı mümkün kılar. Bu olgu, kloroplast hareketleri veya heliotropizm gibi diğer ışık bağlı hareketlerle birlikte bitkinin gelişim programında önemli bir rol oynar.