Elektroprospekcja

Elektroprospekcja to geofizyczna metoda poszukiwań, która wykorzystuje różnice właściwości elektrycznych podłoża, takich jak rezystywność i przewodność, do oceny struktur geologicznych i składu środowiska pod powierzchnią. Działanie opiera się na wprowadzaniu prądu elektrycznego do gruntu za pomocą elektrod oraz na pomiarze różnic napięcia, co pozwala wyprowadzić obraz elektrostatycznych właściwości podpowierzchniowych.

W poradnikowych praktykach stosuje się kilka technik i układów elektrodowych. Do najczęściej używanych należą konfiguracje Wennera, Schlumbergera i dipol-dipole, które różnią się zasięgiem i czułością na warstwy o różnym stopniu przewodnictwa. Oprócz klasycznej prospekcji rezystywności stosuje się także metody IP (induced polarization) i SP (spontaneous potential), a także tomografię rezystywności (ERT), która umożliwia tworzenie dwuwymiarowych lub trójwymiarowych przekrojów przewodnictwa podziemnego.

Zastosowania obejmują poszukiwanie złóż rud i minerałów, mapowanie warstw wodonośnych, wykrywanie zanieczyszczeń gruntów i wód gruntowych, ocenę warstw geotechnicznych oraz wspomaganie prac budowlanych i inżynieryjnych. Elektroprospekcja jest także użyteczna w ekologicznych i środowiskowych badaniach terenowych oraz w monitorowaniu zmian w środowisku podziemnym.

Przebieg prac polega na wyborze odpowiedniego układu elektrod, rozplanowaniu profilowym lub przestrzennym, włożeniu elektrod w grunt, wygenerowaniu prądu i zarejestrowaniu odebranych napięć. Dane poddaje się odwracaniu (inwersji), co pozwala uzyskać model rezystywności 2D lub 3D oraz wizualizacje podpowierzchniowe. Główne ograniczenia to zależność od warunków gruntowych, ograniczona rozdzielczość w głębszych partiach i podatność na hałas terenowy. Należy także uwzględnić ograniczenia interpretacyjne, ponieważ informacje są pośrednie.