Edilmemeyi

Edilmemeyi, Türkçe’de fiil kökünden türeyen bir isimleşmiş formdur. Fiil kökü edilmek (yapılmak) ile onun olumsuz hali edilmemek arasındaki kavramı soyut bir durumda ifade eder. Bu nedenle edilmemeyi, “edilmemek” fiilinin öznesiz veya belirsiz bir durum olarak adını koyan bir isimleşme olarak tanımlayabiliriz. Cümlede çoğunlukla bir fiilin nesnesi (accusative) görevi görür ve belirli bağlamlarda kavramsal bir nesne işlevi görür.

Kullanım açısından edilmemeyi, özellikle yazılı ve teknik metinlerde rastlanan, soyut bir görüngüyü belirtmek için kullanılan bir yapıdır. Günlük konuşmada karşılığı olarak çoğunlukla daha sade ifadeler tercih edilir; örneğin “edilmemesi” ya da “yapılmaması” gibi formüller yer alır. Ancak felsefi, hukuki veya kuramsal metinlerde edilmemeyi, “not being done” kavramını vurgulamak amacıyla kullanılır. Bu durum, edimlerin gerçekleşme olasılıklarına ilişkin değerlendirmelerde dilsel olarak belirli bir vurgu sağlar.

İşlevsel olarak edilmemeyi, edilmenin olumsuz bir yönünü veya reddedilen bir eylemi betimlemek için ilgili bağlamlarda kullanılır. Örneğin, edilmemeyi öngören hükümler içeren bir taslak, belirli bir işlemin yapılmaması gerektiğini ifade eder. Ayrıca edilmemeyi ifade eden ifadeler, kavramsal analizlerde veya karşıtlıklar kurarken edimlerin gerçekleşmeme durumunu işaret etmek için tercih edilebilir.