öncülük

Öncülük, bir alan ya da faaliyette öncü konumunda bulunma durumunu ifade eden bir kavramdır. Bir kişi, grup ya da kurum için, yeni fikirler, teknolojiler veya uygulamalar geliştirme, yaygınlaştırma ve diğer aktörleri bu yöne teşvik etme niteliğini taşır. Öncülük, genellikle yenilikçilik, risk alma ve standart oluşturma süreçleriyle ilişkilendirilir ve uzun vadede etki yaratır.

Köken açısından öncülük, Türkçedeki öncü kelimesinden türemiştir. Öncü, ön (öne doğru) ve -cü (eylem yapan, kişi) köklerinden oluşur; öncü sözlüğe "pioneer, leader" anlamında girer. -lük eki ise soyut kavram veya durum anlamı katarak "öncülük" şeklinde bir kavram üretir.

Kullanım alanları geniştir. İş dünyasında yeni modeller, bilim ve teknolojide ilk uygulamalar, kültürel hareketler veya eğitim politikaları öncülük örnekleri olarak gösterilir. Öncülük, izleyen aktörlerin benimsemesiyle yeni standartlar oluşturabilir ya da bir disiplini etkili biçimde şekillendirebilir. Eleştirel bir yaklaşımla değerlendirildiğinde, bağlam önemli olup, bazı durumlarda risklerin gereğinden önce alınması olarak da algılanabilir.

İlgili kavramlar arasında yenilikçilik, liderlik ve rol model olma bulunur. Öncülük, tarım, sanayi, teknoloji, kültür ve eğitimin çeşitli alanlarında ileri hareketleri tanımlamak için kullanılır.