zachmurzenia

Zachmurzenie to miara pokrycia nieba przez chmury. Opisuje udział nieba zajętego przez chmury i ma wpływ na natężenie światła słonecznego, widzialność oraz warunki pogodowe. W meteorologii najczęściej stosuje się skale oktas (0-8), gdzie 0/8 oznacza bezchmurnie, a 8/8 całkowite zachmurzenie. Czasami podaje się także procentowe pokrycie chmur. W praktyce rozróżnia się także bezchmurnie, częściowe i całkowicie zachmurzone niebo.

Zachmurzenie monitoruje się poprzez obserwacje synoptyczne, stacje meteorologiczne, a także systemy satelitarne. W lotniczych raportach pogodowych (METAR) podaje się aktualny poziom zachmurzenia w oktach, co wpływa na prognozy widzialności i warunków lotniczych. Dane satelitarne umożliwiają obserwację pokrycia chmur na dużych obszarach i w różnych wysokościach.

Przyczyny zmienności obejmują wilgotność powietrza, temperaturę, ruchy konwekcyjne i fronty atmosferyczne. Zachmurzenie różni się w zależności od pory roku i regionu: w wilgotnych klimatach często utrzymuje się większe zachmurzenie niż w suchych; chmury niskie, średnie i wysokie występują na różnych poziomach i mają różny wpływ na widzialność i opady.

Zachmurzenie ma znaczenie praktyczne: wpływa na ilość światła docierającego do powierzchni, decyzje w rolnictwie, planowanie energetyczne i lotnictwo. Długoterminowe zmiany w zachmurzeniu są także przedmiotem badań klimatycznych, gdyż zmieniają bilans radiacyjny Ziemi i mogą towarzyszyć globalnym trendom klimatycznym.