wskazujce

Wskazujące to kategoria w polskiej gramatyce obejmująca dwa rodzaje wyrazów: zaimki wskazujące i przymiotniki wskazujące. Służy do identyfikowania i wskazywania określonych podmiotów lub przedmiotów w wypowiedzi, czyli do odniesienia się do nich w kontekście rozmowy. Pochodzi od czasownika wskazywać i sugeruje odniesienie do rzeczownika lub jego zastąpienie.

Podtypy wskazujące dzielą się na zaimki wskazujące oraz przymiotniki wskazujące. Zaimki wskazujące zastępują rzeczownik lub jego fragment, na przykład ten, ta, to, ci, te, tamci, tamte. Przymiotniki wskazujące stoją przed rzeczownikiem i zgadzają się z nim w liczbie i rodzaju, np. ten dom, ta kobieta, te książki, tamten człowiek, tamci ludzie.

Wskazujące wyrażają różne odległości referencyjne, najczęściej podział na bliskie (proximal) i dalsze (distal). Bliskie formy obejmują ten/ta/to oraz ci/te w liczbie mnogiej; dalekie formy to tamten/tamta/tamto oraz tamci/tamte. Oprócz wskazania miejsca lub czasu, wskazujące pełnią funkcję determinera lub zaimka w zależności od konstrukcji zdania.

Przykłady użycia: "Chcesz ten długopis?" (determinant przed rzeczownikiem), "Tamten dom wygląda malowniczo." (zaimek/przymiotnik wskazujący odnoszący się do rzeczownika). W kontekście gramatycznym wskazujące są kluczowe dla jasności relacji między uczestnikami wypowiedzi i przedmiotami. See także zaimki wskazujące i przymiotniki wskazujące.