tutuklanmas

Tutuklanması, suç şüphesi bulunan bir kişinin, soruşturmanın ilerleyişinin güvence altına alınması amacıyla mahkeme kararıyla adli kontrol altında tutulmasıdır. Bu süreç, Türk Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) kapsamında yürütülür ve genelde soruşturma aşamasında başlatılır. Soruşturmayı yürüten Cumhuriyet Savcısı, delillerin etkili bir biçimde toplanması ve kovuşturmanın sağlıklı ilerlemesi için hâkimden tutuklama kararı talep edebilir; karar bağımsız bir hâkim tarafından verilir.

Gözaltı ile tutuklama arasındaki temel fark, sürece ilişkin durumdur: Gözaltı, polis tarafından kısa süreli olarak kişinin üzerinde uygulanır; tutuklama ise adli makamlarca verilen bir önlemdir ve karar verildiği andan itibaren mahkeme denetimi altındadır. Tutuklama kararı, kişinin kaçma ihtimali, delillerin karartılması riski veya soruşturmanın sekteye uğrama ihtimali gibi gerekçelerle verilebilir; ayrıca suçun niteliği ve şüphelinin durumu da göz önünde bulundurulur.

Tutuklanan kişi, savunmasına ilişkin temel haklara sahiptir: avukata erişim, savunmasını yazılı ve sözlü olarak sunma hakkı ve karar hakkında itiraz etme hakkı. Karar, CMK tarafından öngörüldüğü sürelerle ve denetim altında yeniden incelenir. Şüpheli veya sanık, salıverme talebinde bulunabilir veya güvence tedbirleriyle ilgili başvuruda bulunabilir.

Bu mekanizma, Türk adli sisteminde kamu güvenliğini ve delil bütünlüğünü korumak amacıyla kullanılır.