turbofanowych

Silnik turbofanowy to rodzaj silnika odrzutowego, w którym duży wentylator na przedzie zasysa powietrze i rozdziela je na dwa strumienie: obejściowy (bypass) oraz rdzeniowy, który trafia do kompresora, spalania i turbiny. Większość pędu generuje strumień obejściowy, co czyni turbofan bardziej wydajnym i cichszym od klasycznych turbojetów, zwłaszcza przy lotach na niższych i średnich prędkościach.

Podstawowy układ turbofanów obejmuje wentylator, kilka stopni kompresorów, komorę spalania, turbinę i wylot. Strumień obejściowy i rdzeniowy są oddzielone, a projekt decyduje o bypass ratio (stosunku przepływu obejściowego). Wysoki BPR, typowy dla samolotów pasażerskich, podnosi efektywność paliwową i redukuje hałas.

Typy i warianty: Silniki wysokoprzepływowe (wysoki BPR) dominują w lotnictwie komercyjnym; istnieją także turbofanowe o niższym BPR używane w zastosowaniach wojskowych. Nowsze projekty wykorzystują przekładnię między wałem turbin a wentylatorem (geared turbofan, GTF), aby zoptymalizować pracę poszczególnych elementów.

Historia i znaczenie: rozwój turbofanów rozpoczął się w latach 1940.–1950., a szerokie zastosowanie nastąpiło w latach 60.–70. Dzięki firmom takim jak General Electric, Pratt & Whitney i Rolls-Royce turbofanowe silniki napędziły większość współczesnych samolotów pasażerskich i wojskowych. Silniki turbofanowe zrewolutowały lotnictwo pod względem wydajności paliwowej, mocy i hałasu.

Wyzwania i rozwój: obecnie prowadzone są prace nad obniżaniem emisji, zwiększaniem sprawności i redukcją hałasu poprzez materiały kompozytowe, lepsze chłodzenie oraz zastosowanie turbofanów z przekładnią (geared turbofan, GTF).