trúnaðarskyldu

Trúnaðarskylda er lagaleg og etísk skylda til að halda leynd yfir upplýsingum sem fást eða eru aflaðar í starfi eða þjónustu. Hún er grundvöllur trausts í faglegum og opinberum samskiptum og gildir víða, allt frá læknum og lögfræðingum til ráðgjafar og stjórnsýslu.

Hugmyndin nær yfir allar upplýsingar sem aflað er í starfi og sem varða einstaklinga eða fyrirtæki, og sem teljast persónu- eða viðskiptaupplýsingar. Trúnaðarskyldan getur náð yfir læknisupplýsingar, ráðgjöf, starfsferla, innri samskipti og fleira. Hún gengur gjarnan þvert á starfslok og gildi hennar getur verið bundin við tiltekin samstarf eða lagalegar heimildir.

Réttarheimildir fyrir trúnaðarskyldu á Íslandi byggjast á samningum, siðareglum fagfélaga og persónuverndarlögum (til dæmis GDPR og íslenskum persónuverndarlögum). Í sumum tilvikum gilda sérstakar reglur um trúnað milli lögfræðings og skjólstæðings, læknis og sjúklings, eða milli starfsmanna og vinnuveitenda.

Undantekningarnar eru þegar samþykki liggur fyrir, þegar lög krefja afhendingar, eða þegar nauðsyn ber til að vernda líf, heilsu eða öryggi einstaklinga eða almennings. Einnig má deila upplýsingum í nafnlausu eða dulrituðu formi til að draga úr persónuupplýsingum eða til að uppfylla lagalegar skyldur.

Brot á trúnaðarskyldu getur leitt til bóta- og skaðabótakröfu, viðurlaga frá fagfélögum, og í alvarlegum tilvikum refsingar samkvæmt almennum refsilögum.

See also: persónuvernd, GDPR, lögfræðilegur trúnaður.