sülfat

Sülfat, kimyada sülfat iyonu (SO4^2−) ile ilişkili tuzlar ve sülfat esterleri için kullanılan genel bir terimdir. İçinde merkezi olarak sülfür (S) atomunun +6 değerinde bulunduğu ve dört oksijenle çevrili olan SO4^2− iyonu, tetrahedral bir yapıya sahiptir. Sülfat, ayrıca bu iyonu içeren çeşitli tuzlar ile sülfat esterlerini kapsayan geniş bir sınıfı ifade eder.

Doğada ve minerallerde sülfat grubuna rastlanır. Önemli sülfat mineralleri arasında kalsiyum sülfat dihidrát olan gips CaSO4·2H2O ile anhidrit CaSO4; magnezyum sülfat Kieserit MgSO4; baryt BaSO4 ve celestit SrSO4 bulunur. Bu mineraller çözünebilirlik bakımından farklılık gösterir; BaSO4 ve SrSO4 genellikle çok az çözünebilir, bazı sülfatlar ise suda iyi çözünebilir.

Üretim ve kullanım yönleriyle sülfatlar geniş bir alanda uygulanır. Tarımda gübre olarak yaygın olarak kullanılan amonyum sülfat (NH4)2SO4 ve potasyum sülfat K2SO4 önemli rol oynar; kalsiyum sülfat (gips) ise inşaat ve sağlık alanlarında alçı veya drywall olarak kullanılır. Endüstride sülfatlar cam, kağıt ve deterjan üretimi gibi alanlarda da kullanılır; sülfürik asit üretiminin yan ürünleri olarak da karşımıza çıkabilir. Kimya ve çevre bilimlerinde sülfatlar doğal olarak oluşan mineraller olmasının yanı sıra bazı sanayi süreçlerinin bileşenleri olarak da dikkate alınır.

Sülfat terimi, sülfat iyonunun kendisini ve bu iyonu içeren tüm tuzlar ile esterleri kapsayan geniş bir kavramdır.