silindirik

Silindirik, silindir ile ilişkili olan veya silindire özgü biçim, yüzey veya öğeleri tanımlayan bir terimdir. Geometride ve mühendislikte sıkça kullanılır ve iki ana anlam sahiptir: silindirik yüzey ve silindirik katı.

Bir silindirik yüzey, eksene sabit yarıçap uzaklığında olan noktaların oluşturduğu yüzeydir. En yaygın örneği, x^2 + y^2 = r^2 ile tanımlanan yüzeydir; bu yüzey üzerinde z değeri herhangi bir sayı olabilir ve eksene paralel doğrular yüzeyi üretir. Bu tür yüzeyler, silindirik yüzeyler olarak adlandırılır ve eksenin etrafında simetrik bir yapı sergiler.

Bir silindirik katı ise iki paralel daire tabana ve bu tabanları birleştiren yan yüzeye sahip olan üç boyutlu cisimdir. Dik silindir (right circular cylinder) olarak adlandırılan tipte tabanlar aynı yarıçapa sahip dairelerdir ve tüm noktalar tabanları birbirine bağlayan eksene paralel doğrular üzerinde bulunur. Bölüm hacmi ve yüzey alanı temel formüllerle hesaplanır: hacim V = π r^2 h; yanal yüzey alanı = 2π r h; toplam yüzey alanı = 2π r^2 + 2π r h.

Matematikte silindirik koordinatlar, r (yarıçap), θ (açı) ve z (yükseklik) kullanılarak tanımlanır. Bu koordinatlar özellikle eksen etrafında simetrik yapılar için tercih edilir. Silindirik kavramı mimari ve üretim alanlarında da kullanılır; borular, tüpler, makaralar ve silindirik parçaların işlenmesi buna örnektir.

İlgili kavramlar arasında silindir, silindirik yüzey ve silindirik koordinatlar bulunur.