samkeppnishæfar

Samkeppnishæfar er íslenskt hugtak sem notað er til að lýsa getu lands, svæðis, fyrirtækis eða vöru til að keppa á markaði. Hugtakið vísar til samsets mynsturs eiginleika, forsendna og aðstæðna sem stuðla að hagkvæmri framleiðslu, nýsköpun og verðþróun í samanburði við samkeppnisaðila. Í hagfræðilegri umræðu er samkeppnishæfi oft skilgreint sem heildarfærni til að standast þrýsting markaða, halda vöxt og til að skapa gæði fyrir neytendur.

Orðið samkeppnishæfar er samsett úr samkeppni og hæfi (hæfur). Í notkun getur það vísað til samsetts mynsturs þátta sem ákvarða kostnaðarsjálffræði, gæði og aðgengi að markaði. Í mörgum samræðum er hugtakið notað til að bera saman hagkerfi, sveitarfélög eða fyrirtæki varðandi hvernig þeir hafa náð að halda forskoti eða bæta samkeppnishæfni.

Helstu þættir sem ráða samkeppnishæfi eru margvísir og oft taldir upp á eftirfarandi hátt:

- Framleiðni og afköst

- Mannauður, menntun og rannsóknir og þróun (R&D) og nýsköpun

- Innviðir og orku- og fjarskiptakerfi

- Reglur, eignarréttur, stjórnsýsla og almennur viðskiptalegur rekstur

- Aðgangur að fjármagni, fjármálamarkaðir og fjárfestingarskilyrði

- Opinn markaður, viðskiptahömlur og alþjóðleg tengsl

Mæling samkeppnishæfis byggist á framleiðni, verð- og gæðaviðmiðum, fjárfestingu og stöðu í alþjóðlegum samkeppnisröðum. Í lok umræðunnar hefur samkeppnishæfi mikla þýðingu fyrir stefnumótun; stjórnvöld eiga oft í þeim tilgangi að styrkja menntun, rannsóknir og þróun, innviði, reglur og aðgang að fjármagni til að auka samkeppnishæfi sveitarfélaga, landa og fyrirtækja.