rezistörler

Rezistörler, diğer adıyla dirençler, elektrik devrelerinde akımı sınırlamak, gerilimi bölmek ve ısı üretmek için kullanılan pasif elektronik bileşenlerdir. Bir rezistörün değeri ohm cinsinden R ile gösterilir ve Ohm kanunu V = IR ile ilişkilendirilir. Bir devredeki akım kişinin gerilim ve direnç değerine bağlı olarak değişir. Birimin simgesi Ω olan nominal direnç değerleri, tolerans adı verilen bir hata payıyla verilir; tipik toleranslar ±1 %, ±5 % veya ±10 % şeklindedir.

Sabit rezistörler en yaygın türlerdir. Karbon film, metal film, metal oksit ve tel sarımlı (wirewound) rezistörler bunlara örnektir. Yüzey montajlı (SMD) versiyonlar da yaygındır. Güç dayanımı, direnç değeri ve ortam sıcaklığına bağlı olarak değişir; 0.125 W’ten birkaç watt’a kadar farklı değerler mevcuttur. Sıcaklık etkisini gösteren sıcaklık katsayısı (ppm/°C) önemli bir özelliktir.

Değişken rezistörler arasında potansiyometreler ve trimpotlar ile foto dirençler (fotorezistans) bulunur. NTC ve PTC tipi rezistörler, sıcaklık değişikliklerine bağlı olarak direnç değerini değiştirir.

Kullanım alanları arasında gerilim bölme, akım sınırlama, zamanlama ve sinyal işleme bulunur. Tasarımda seri ve paralel bağlantılarla toplam direnç ve devre davranışı belirlenir. Rezistörler, değer sapmalarını sınırlayan toleranslar ve güvenilirlik ile farklı uygulama koşullarında kararlı çalışmayı sağlar. Tarihsel olarak karbon kompozit dirençler erken dönemde kullanıldı; günümüzde geniş bir üretim ve çeşitlilik söz konusudur.