pediaendokrinoloogia

Pediatrik endokrinoloji, çocuklarda ve adölesanlarda hormonal bozuklukların tanı, tedavi ve izlenmesini amaçlayan tıp dalıdır. Pediaendokrinoloji adıyla da anılabilir ve pediatri ile endokrinoloji alanlarının kesişimini kapsar. Bu alan, büyüme ve gelişme süreçlerini etkileyen bozukluklar ile ergenlik ve cinsiyet gelişimiyle ilişkili durumları değerlendirir.

Kapsamında büyüme-gerilik bozuklukları (düzeyler arasındaki anormallikler, büyüme hormonu eksikliği ve yetişkin boyu hedefleri), pubertal gelişimin bozuklukları (erken veya geç ergenlik), tiroid hastalıkları (hipotiroidizm, hipertiroidizm), diyabet mellitus tip 1 ve diğer metabolik bozukluklar, obezite ve metabolik sendromlar yer alır. Ayrıca adrenal bozukluklar (örneğin Addison hastalığı, Cushing sendromu), hipopituitarizm, gonadal hormon bozuklukları ve polikistik over sendromu gibi durumlar da bu alan içindedir.

Tanı yaklaşımları arasında büyüme eğrilerinin ve pubertal gelişimin değerlendirilmesi (örneğin Tanner derecelendirmesi), laboratuvar hormon tetkiklerinin yapılması, görüntüleme yöntemleri (ultrason, MRI) ve gerektiğinde genetik testler bulunur. Tedavi prensipleri, eksik hormonların replasmanı (büyüme hormonu, tiroid hormonları, cinsiyet hormonları), insülin tedavisi ve diğer ilaçlarla hastalığın kontrolünü, yaşam tarzı değişikliklerini ve aile-eğitimini içerir. Multidisipliner ekiplerle çalışan pediatrik endokrinoloji, klinik kılavuzlara dayalı bireyselleştirilmiş planlar üretir.

Eğitim açısından, pediatrik endokrinoloji uzmanlığı pediatrik eğitim sonrası özel bir ihtisas programını gerektirir. Bölgesel merkezlerde uzmanlaşma ve klinik-research faaliyetleri, alandaki güncel gelişmeleri takip etmeyi gerektirir.