nieunikniony

Nieunikniony to przymiotnik w języku polskim oznaczający to, co nie może być uniknięte ani ominięte; opisuje zdarzenia, konsekwencje lub zjawiska, które nastąpią mimo podjętych działań. W praktyce używany jest w kontekście prognoz, decyzji, a także w narracjach literackich i publicystycznych, gdzie podkreśla pewien stopień nieuchronności.

Etymologia tego wyrazu wskazuje na powstanie z prefiksu nie- oraz formy przymiotnikowej unikniony, która pochodzi od czasownika unikać. W efekcie nieunikniony znaczy dosłownie „nie dający się uniknąć” i funkcjonuje jako stałe określenie opisujące to, co musi nastąpić.

Zastosowanie słowa obejmuje różnorodne konteksty: od opisywania procesów ekonomicznych czy klimatycznych po refleksję nad losem i decyzjami jednostek. Nieunikniony często pojawia się w wypowiedziach mających na celu zaakcentować nieuchronność pewnych rezultatów. Bliskim, ale nieco bardziej formalnym odpowiednikiem jest słowo nieuchronny. W praktyce występuje w różnych odmianach zgodnie z rodzajem i liczbą (np. nieunikniony los, nieuniknione wydarzenie, nieunikniona decyzja).

Zobacz także: nieuchronny, fatum, deterministyczny. Nieunikniony jest powszechnie używany w języku codziennym, jak i w literaturze, gdzie służy do ukazania siły czynników, których nie da się powstrzymać.