narracje

Narracja (narracje) to sposób przedstawiania wydarzeń w literaturze, filmie i innych mediach. W nauce o narracjach termin odnosi się do tego, w jaki sposób opowiadacz i sposób przekazu kształtują odbiór opowieści. W polskim nazewnictwie często rozróżnia się dwie warstwy: fabułę (co się dzieje) oraz narrację (jak to jest opowiedziane).

Podstawowe elementy narracji to narrator, perspektywa (punkt widzenia), czasoprzestrzeń, sposób prezentowania informacji oraz tempo. Ważne pojęcia to narracyjna wiarygodność, fokalizacja i model opowiadania, które pomagają kontrolować to, co czytelnik lub widz wie o wydarzeniach i postaciach.

Rodzaje narracji obejmują narrację pierwszoosobową i trzecioosobową (ogólną lub ograniczoną), narratora wszechwiedzącego, a także formy niestandardowe, takie jak narracja w świadomości czy narracja niezaufana. W literaturze i filmie często miesza się różne perspektywy, aby zyskać bardziej złożony obraz rzeczywistości.

Zastosowania narracji obejmują literaturę, kino, teatr i gry wideo. W naukach społecznych naracja jest narzędziem analizy kultury i pamięci zbiorowej, pomagając zrozumieć tożsamość, mity kolektywne oraz sposoby uczenia się z przeszłości. Pojęcie naratologii odnosi się do badania struktur i sposobów opowiadania.

Etymologia: termin pochodzi od łacińskiego narratio, narratus, oznaczającego opowiedzenie.