mozaikleri

Mozaik, küçük parçaların (tesserae) bir araya getirilerek yüzeylere uygulanmasıyla oluşturulan dekoratif ve anlatımsal sanattır. Parçalar genellikle taş, cam veya seramikten yapılır ve bir harç veya çimento tabakası üzerinde düzenli bir mozaik yüzeyi yaratılır. Türkçede mozaikler biçiminde kullanılır; mozaikleri ifadesi ise çoğul ve belirli bir mozaik topluluğunu işaret eder.

Tarihsel olarak mozaikler Doğu Akdeniz ve Akdeniz çevresindeki kültürlerde köklü biçimler kazandı. Yunan ve Roma dönemi mozaikleri sahne ve zemin tasvirlerinde büyük rol oynadı; Bizans sanatının altın ve kırmızı tonlarla ışık etkisini öne çıkartan mozaikleri bu geleneği zirveye taşıdı. İslam dünyasında geometrik ve bitkisel desenler ön plana çıktı; erken İslam ve Ortaçağ yapılarında mozaik süslemeler mimarlıkla sıkı bir bütünlük oluşturdu. Rönesans ve sonrasındaki Avrupa sanatı da mozaik tekniklerini sürdürdü; 19. ve 20. yüzyıllarda mikromosaik gibi küçültülmüş parçalarla yeni formlar gelişti. Günümüzde mozaik, kamusal sanat, sürdürülebilir malzeme kullanımı ve dijital tasarım olanaklarıyla yaygın biçimde uygulanmaktadır.

Malzeme ve teknik bakımından mozaikler mermer, cam, porselen ve seramik gibi parçaların dikkatli yerleştirilmesini gerektirir. Çalışmalar opus tessellatum veya opus sectile gibi geleneksel ayrımlarla sınıflandırılabilir; mikromosaik gibi daha küçük parçalarla da yapılır. Doğal ve yapay ışıkla animasyon yaratabilen mozaikler, restore edildiğinde uzun ömürlü kalıcılık sağlar ve kültürel mirasın önemli bir parçası olarak değerlendirilmeye devam eder.