mesafelerde

Mesafelerde, Türkçe'de mesafe köküne çoğul eki -ler ile çoğulluk kazandırıldıktan sonra locative eki -de/-da ile birleşerek oluşan bir ifade biçimidir. Bu birleşim, söz konusu nesnenin bulunduğu konumun veya durumun “uzaklarda” olduğunu belirtir ve Türkçe dilbilgisi içinde fiziksel mesafelerle ilişkili olarak sıkça kullanılır. Mesafeler kelimesi çokluk anlamı taşır; mesafelerde ise bu çokluğun bulunduğu yerler veya durumlar ifade edilir.

Etymoloji olarak mesafe, Türkçe'de distance anlamını taşır. Çoğul eki -ler gelir; ardından -de ekiyla bu çoğulluk, locative (bulunma durumu) şekline dönüştürülür, sonuç olarak mesafeler + de birleşince mesafelerde elde edilir. Ses uyumu ve ünsüz uyumu kurallarına uygun olarak -ler + -de birleşimi -lerde şeklinde telaffuz edilir ve yazılır. Bu yapı, günlük dilde satır aralarında veya betimleyici anlatımlarda sık kullanılır.

Kullanım açısından mesafelerde, hem somut coğrafi mesafeleri betimlemek hem de mecazi olarak uzaklıkları, ayrılıkları veya kopuklukları ifade etmek için kullanılabilir. Özellikle şiir, öykü ve betimleyici yazılarda duygusal veya fiziksel uzaklıkları vurgulamak için tercih edilir. Örnekler: “Gecenin karanlığında mesafelerde yankılanan rüzgarın sesi duyuldu.” “Şair, mesafelerdeki yalnızlığı betimler.”

İlgili kavramlar arasında mesafe, uzaklık ve yakınlık bulunur. Türkçe’de bu tür yapılar, mekânsal veya duygusal bağlamlarda zengin betimlemeler için yaygın olarak kullanılır.