meltingarvegur

Meltingarvegurinn er kerfi líffæra sem sér um niðurbrot fæðu, upptöku næringarefna og losun úrgangs. Hann nær frá munni til endaþarms og felur í sér munn, vélinda, maga, smáþarma, ristil og endaþarm.

Virkni kerfisins hefst í munninum þar sem tennur, tunga og munnvatn brjóta fæðuna niður og blanda henni. Vélinda flytur fæðuna niður með samdráttum vöðvalagsins, sem kallast peristaltík, og leiðir hana til magsins. Í maga blandast fæðan við magasýrur og aðra efnaferla sem hefja niðurbrot fæðunnar og breyta henni í millifæðu sem berst áfram til smáþarma.

Smáþarmarnir eru megin uppsogsstaður næringarefna. Þar er yfirborð þeirra verulega aukið með þarmatálkun (villi) og æða sem taka upp næringarforðan í blóðrásina eða eitla. Ristillinn tekur við óupplöstu vötnum og myndar úrgang sem að lokum losnar út gegnum endaþarm. Meltingarflóran í ristli gegnir hlutverki við niðurbrot sumra efna og framleiðslu sumra vítamína.

Stjórnun meltingarinnar kemur frá taugakerfi og hormónum sem stilla hraða, magn og samsetningu meltingarensíma og samspil fæðunnar við gangarkerfið. Samspil þessara þátta veitir orkugjafa, byggingarefni og orku til líkamans og stuðlar að almennri heilsu.