Home

manuskryptu

Manuskrypt to zapisany ręcznie dokument lub tekst, zwłaszcza taki, który powstał przed upowszechnieniem drukarstwa lub bez jego udziału. Termin wywodzi się z łacińskiego manuscriptus, od manus (ręka) i scribere (pisać). W szerszym sensie obejmuje także wersję roboczą tekstu przekazaną do publikacji.

Historia manuskryptów obejmuje czasy średniowiecza i wczesnej nowożytności, gdy teksty przepisywano przez skrybów w skryptoriach lub

Manuskrypty są źródłami pierwszego obiegu dla historyków, filologów i badaczy literatury. Służą krytyce tekstu, datowaniu i

Współcześnie pojęcie to obejmuje także wersje robocze prac literackich i naukowych, które nie weszły do druku.

Termin pozostaje kluczowy w historii literatury, filologii i naukach archiwalnych, oznaczając przejście od ręcznego przekazywania tekstów

w
prywatnych
warsztatach
na
materiałach
takich
jak
pergamin,
w
tym
skóra,
oraz
później
na
papierze.
Teksty
zapisywano
często
w
kodeksach
—
zamiast
w
scrollach
—
a
często
wzbogacano
je
iluminacjami,
marginaliami
i
korektami.
Palimpsesty,
czyli
pergaminowe
kartki
z
usuniętą
wcześniejszą
treścią,
stanowią
cenne
źródło
informacji
paleograficznej.
rekonstrukcji
utraconych
dzieł.
Studia
paleograficzne
(analiza
pisma,
skrótów)
oraz
kodykologia
(opis
cech
fizycznych
i
oprawy)
są
typowymi
dziedzinami
związanymi
z
manuskryptami.
Wiele
manuskryptów
przechowywanych
jest
w
archiwach,
bibliotekach
i
klasztorach,
gdzie
poddaje
się
je
konserwacji
i
digitalizacji.
Zdigitalizowane
manuskrypty
są
coraz
częściej
dostępne
online,
co
ułatwia
badania
i
upowszechnianie
dziedzictwa
kulturowego.
do
druku
i
cyfrowych
form
przechowywania.