luminancjach

Luminancje to fotometryczna wielkość opisująca jasność powierzchni w określonym kierunku. Definicja ta obejmuje światło, które jest emitowane lub odbite z danej powierzchni i dostaje się do oka obserwatora. Jednostką luminancji jest kandela na metr kwadratowy (cd/m²). Luminancja różni się od illuminancji (natężenia światła padającego na powierznię) i od ogólnej jasności sceny; odnosi się wyłącznie do światła widzianego w konkretnym kierunku i zależy od oświetlenia oraz właściwości powierzchni, takich jak kolor i albedo. W praktyce luminancje różnych części sceny tworzą obraz widziany przez obserwatora.

Luminancję mierzy się za pomocą luminancjometru lub goniometru fotometrycznego, które oceniają natężenie światła w wybranym kierunku. W grafice komputerowej oraz przetwarzaniu obrazów luminancja odzwierciedla jasność koloru i bywa wykorzystywana w konwersji kolorów na skale jasności. W wielu układach kolorów występuje pojęcie względnej luminancji Y’, obliczanej z wartości składowych R, G i B.

W układach RGB względna luminancja Y’ zależy od przyjętej normy. Najczęściej stosowane współczynniki to 0,2126 dla R, 0,7152 dla G i 0,0722 dla B (Rec. 709). Luminancja znajduje zastosowanie w projektowaniu oświetlenia, telewizji, monitorów, grafiki cyfrowej i fotografii. W praktyce różnice luminancji w scenie są źródłem odczuwalnej jasności: monitory domowe generują zazwyczaj kilkaset cd/m², podczas gdy bezpośrednie światło słoneczne może powodować luminancję znacznie wyższą, nawet w tysiącach cd/m².

Wśród pojęć pokrewnych znajdują się radiancja i luminacja, a także kwestie perceptualne, takie jak jasność, która zależy od kontekstu wzrokowego i adaptacji oka.