litoszfera

Litosfera to sztywna zewnętrzna warstwa Ziemi, obejmująca skorupę oraz górną część płaszcza. Dzieli się na skorupę kontynentalną i skorupę oceaniczną, różniące się składem chemicznym i właściwościami mechanicznymi. Skorupa kontynentalna jest grubsza i mniej gęsta (zwykle 30–70 km, miejscami ponad 100 km), natomiast skorupa oceaniczna jest cieńsza i bardziej gęsta (około 60–80 km). Dolna granica litosfery leży nad astenosferą, strefą plasowania się plastyczną częścią górnego płaszcza.

Litosferę tworzą płyty tektoniczne, które poruszają się po względdzie na astenosferze. Ruchy płytek powodują sejsmiczną i wulkaniczną aktywność oraz formowanie gór i dna oceanicznego. Płyty spotykają się na granicach rozbieżnych, zbieżnych i transformacyjnych, co prowadzi do subdukcji, kolizji i przesunięć.

Koncepcja litosfery wraz z modelem płyt tektonicznych stanowi fundament współczesnej geologii, wyjaśniając rozmieszczenie trzęsień ziemi, erupcji wulkanicznych i różnicowanie krajobrazu Ziemi. The lithosphere interacts with the underlying astenosfera, która umożliwia ruchy płytek poprzez procesy plastyczne.