immunofenotypowaniu

Immunofenotypowanie to zestaw technik służących do określenia fenotypu komórek na podstawie ekspresji antygenów powierzchniowych i wewnątrzkomórkowych. Najczęściej wykorzystywaną metodą jest cytometria przepływowa, wspierana przez immunohistochemię i immunofluorescencję, co umożliwia analizę wielu markerów na pojedynczych komórkach.

W praktyce immunofenotypowanie polega na użyciu paneli przeciwciał znakowanych fluorochromami, które rozpoznają określone antygeny. Dzięki temu można ocenić w jednym próbkach ekspresję wielu markerów i wyodrębnić poszczególne linie komórkowe. Kluczową rolę odgrywa również odpowiednie zdefiniowanie populacji komórek poprzez proces zwany gatingiem, który pozwala oddzielić komórki zainteresowania od reszty próbki.

Zastosowania immunofenotypowania obejmują przede wszystkim diagnostykę hematologiczną i onkologiczną. U pacjentów z białaczkami i chłoniakami pomaga w klasyfikacji linii komórkowych (limfocyty B, T, NK, komórki mieloidalne), określaniu fazy dojrzałości i monitorowaniu minimalnego śladu choroby (MRD). Immunofenotypowanie bywa również wykorzystywane w diagnostyce immunodeficjencji, ocenie komórek w biopsyjach oraz w monitorowaniu odpowiedzi na leczenie.

Materiałem wyjściowym najczęściej są próbki krwi, szpiku kostnego, biopsje węzłów chłonnych lub płyn mózgowo-rdzeniowy. Preanalityka, standardy laboratoryjne i kontrola jakości są kluczowe dla wiarygodności wyników. Technika wymaga doświadczonego personelu i odpowiednio dobranych paneli antygenów, które mogą różnić się w zależności od układu chorobowego.

Immunofenotypowanie stanowi fundament diagnostyki hematologicznej i immunologicznej, łącząc precyzyjną identyfikację komórek z informacjami klinicznymi. W przyszłości spodziewane są dalsze możliwości automatyzacji, zwiększenie liczby jednoczesnie analizowanych markerów oraz lepsza standaryzacja międzynarodowa.