hizmetler

Hizmetler, ekonomide üretim sürecinin bir parçası olarak, mallar kadar somut ürünü değildir; tüketiciye soyut fayda ve değer sunan faaliyetlerdir. Türkçede hizmetler kelimesi çoğul olup, sağlık, eğitim, finans, kamu hizmetleri gibi sektörleri kapsar. Hizmet kavramı, ekonomide mal ile hizmet arasındaki ayrımı ifade eder; hizmetler genelde müşteriye temas eden, üretim anında tüketiciyle etkileşime giren faaliyetleri içerir. Ekonomik literatürde hizmetler genelde soyutluk, etkileşim, değişkenlik ve süreklilik gibi bazı özelliklerle tanımlanır.

Başlıca alanlar arasında perakende ve kamu hizmetleri; finans, sigorta ve emeklilik; sağlık ve sosyal yardım; eğitim; konaklama ve yiyecek hizmetleri; ulaşım ve lojistik; bilgi ve iletişim teknolojileri; profesyonel, bilimsel ve teknik faaliyetler yer alır. Hizmetler, sektörler arası dijitalleşmeden etkilenir; örneğin yazılım, veri analitiği ve bulut bilişim hizmetleri artış gösterir.

Hizmetler, birçok ekonomide GSYİH’nın önemli bir payını oluşturur ve istihdamda da ağırlık taşır. Ülkeler, hizmet sektörünün verimliliğini artırmak için kalite standartları, mesleki düzenlemeler ve regülasyonlar uygular. Ayrıca tüketici odaklı hizmetlerde rekabet ve müşteri deneyimi önemli rol oynar ve hizmetler güvenilirlik, erişilebilirlik ve süreklilik gibi ölçütlerle değerlendirilebilir.

İstatistiksel olarak, hizmetleşme (hizmet sektörünün payının artması) birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomide gözlemlenen bir trenddir. Sınıflandırmalar; ISIC/NACE gibi uluslararası kodlama sistemleriyle hizmetler alt sektörlere ayrılır ve makroekonomik analizlerde temel referans olarak kullanılır.