hipotezës

Hipoteza është një shpjegim i propozuar për një dukuri që mund të testohet me eksperimentime ose vëzhgime. Termi vjen nga greqishtja hypóthesis, që do të thotë një vendim ose një konkluzion i vendosur në mënyrë të përkohshme derisa të verificationohet. Në shqip, formimi dhe testimi i hipotezave janë pjese kyçe e metodës shkencore.

Një hipotezë është e formuluar me qëllim të parashikimit të një rezultati të ardhshëm ose të lidhjes midis të gjitha-chtëve që mund të vërtetohet ose refuzohet me të dhëna të vëzhguara. Ato duhet të jenë të testueshme dhe të falsifikueshme, domethënë të ofrojnë mënyra konkrete për të mbështetur ose refuzuar pretensionin. Hipotezat mbështeten në të dhëna ekzistuese, teori të njohura dhe logjikë shkencore, dhe ato mund të ripërtridhen ose modifikohen me prova të reja.

Procesi i përdorimit të hipotezave përfshin formimin e tyre nga kyçe të observimeve, projektimin e eksperimentit ose studimit për të testuar parashikimet, mbledhjen dhe analizimin e të dhënave, dhe vlerësimin nëse provat mbështesin ose refuzojnë hipotezën. Në statistika dhe shkenca, shpesh përdoren hipoteza nulë për të vlerësuar efektet reale kundrejt asaj që rastësia mund të prodhojë.

Në mënyrë të përgjithshme, hipotezat janë etapa të përkohshme dhe të kontrollueshme që drejtojnë hetimin shkencor, dhe mund të ndryshojnë ose të zgjerohen në dritën e provave të reja. Diferenca nga teoria qëndron në nivelin e mbështetjes së përgjithshme: hipotezat janë thirrje të veçanta për testim, ndërsa një teori është një shpjegim i gjerë i fenomeneve të vërtetuara me kohë.