gotyku

Gotyk, znany również jako styl gotycki, to jeden z głównych okresów w historii sztuki europejskiej, obejmujący architekturę, rzeźbę i malarstwo od końca XII do XV wieku. W polskim kontekście używa się nazwy gotyk lub gotycki, a forma "gotyku" występuje w wielu zwrotach odnoszących się do tego stylu w danym okresie.

Główne cechy gotyku to kontynuacja i rozwinięcie form romańskich, połączenie lekkości i wysokości budowli oraz nowoczesne techniki konstrukcyjne. Charakterystyczne elementy to ostrołukowe łuki, żebrowe sklepienia, przypory zewnętrzne, dużej powierzchni okna utrzymane w technice witrażu, co miało na celu przenikanie światła do wnętrza. Rzeźba i dekoracja architektoniczna często były silnie zlokalizowane w partiach portali, szczytów i detali roślinnych.

Historia gotyku rozpowszechniła się w Europie Zachodniej, od Francji po Niemcy i Italię, a później rozwinęła się lokalnie w różnych odmianach. W Polsce gotyk dotarł najwcześniej na Zachodzie kraju i rozwinął się przede wszystkim w północnych i środkowych regionach, przeważnie w formie ceglanej odmiany zwanej brick Gothic. Do najważniejszych zabytków zalicza się zamki i kościoły w Malborku, Gdańsku, Toruniu i Wrocławiu, które ilustrują lokalne warianty technik i stylów.

W XVIII–XIX wieku styl ten ponownie zyskał na popularności w wyniku ruchów neogotyckich, które naśladowały formy gotyku w nowoczesnych projektach sakralnych i użyteczności publicznej. Gotyk pozostaje ważnym przedmiotem badań w kontekście średniowiecznej architektury, sztuki sakralnej i urbanistyki.