glukagonlikt

Glukagonlikt, glukagonla ilişkili ve glukagon benzeri yapıya veya fonksiyona sahip peptitleri tanımlayan Türkçe bir terimdir. Bu kavram, glukagonun peptider formu olan GLP ailesini kapsayabilir; çoğu durumda proglukagon’dan türeyen glukagon benzeri peptitleri ifade eder.

En bilinen glukagonlikt örnekleri GLP-1 ve GLP-2’dir. İnsanlarda bu peptitler, bağırsak L hücrelerinde sentezlenen proglukagon’dan işlenir. GLP-1, GLP-2 ve ilgili türevler, farklı reseptörlerle etkileşerek endokrin, ekzokrin ve parakrin etkiler gösterir.

GLP-1’in başlıca etkileri arasında insülin salgısını artırmak, glukagon salgısını baskılamak, mide boşalmasını yavaşlatarak tokluk hissi oluşturmak bulunur. GLP-2 ise bağırsak mucosal yapısını destekler, bağırsak büyümesini ve bağırsak absorpsiyonunu etkileyebilir. Bu peptitler, glukagon benzeri yollar üzerinden metabolik denge üzerinde anlamlı rol oynar.

Klinik açıdan önemli olan GLP-1 receptor agonistleri, tip 2 diyabet ve obezite tedavisinde kullanılır. Bu tedaviler kan şekeri kontrolünü iyileştirebilir ve kilo kaybını destekleyebilir. Yan etkiler arasında bulantı, kusma ve bazı durumlarda pankreatit görülebilir.

Terminoloji farklı literatürde değişiklik gösterebilir. Bazı kaynaklar glukagonlikt kavramını GLP ailesiyle ilişkilendirir ve glukagon benzeri peptitleri bu çerçevede tanımlar. Glukagonlikt teriminin kullanımı, bağlama ve araştırma alanına göre değişebilir.