eschatologiczne

Eschatologiczne to przymiotnik odnoszący się do eschatologii, gałęzi teologii zajmującej się ostatecznym losem świata i ludzkości, końcem czasu oraz ostatecznymi wydarzeniami i nagrodami lub karami po śmierci. Termin pochodzi z gr. eschatos „ostatni” oraz -logia, oznaczających naukę o ostatnich sprawach. W polskim języku występują formy eschatologiczny (przymiotnik) i eschatologia (nauka).

Główne zakresy badań eschatologicznych obejmują koncepcje dotyczące końca czasu, sądu ostatecznego, zmartwychwstania i Królestwa Bożego. W tradycjach religijnych różnią się one szczegółami i akcentami, lecz często koncentrują się na ostatecznym losie człowieka i świata. W chrześcijaństwie omawia się m.in. drugie przyjście Chrystusa, zbawienie, zmartwychwstanie i eschatologiczny podział na zbawionych i potępionych. W judaizmie i islamie występują odrębne koncepcje końca czasów, mesjanizmu oraz Day of Judgment lub podobnych wydarzeń.

W literaturze i kulturze eschatologia pojawia się jako motyw apokaliptyczny i wizje końca, które kształtują narracje, symbole i metafory. Motywy eschatologiczne pojawiają się także w sztuce, filmie i myśli filozoficznej, często służąc refleksji nad końcem historii, moralnością i przyszłością ludzkości.

Współcześnie termin bywa także używany w naukach humanistycznych i filozofii historii do opisu myśli o ostatecznych przyczynach bytu, końcu cywilizacji lub krytycznych scenariuszach przyszłości. Do popularnych pojęć należą eschatologia kulturowa, polityczna i techniczna, które analizują nadchodzące przemiany z perspektywy etycznej i społecznej.