duktiliteti

Duktiliteti është aftësia e një materiali për të pësuar deformim plastik para se të thyehet. Në provë tërheqjeje, materialet duktil zhvillojnë zgjatje të konsiderueshme para thyerjes, ndërsa materialet bishtër thyhen me deformim të kufizuar.

Duktiliteti i një materiali matet shpesh me përqindjen e zgjatjes deri në thyerje dhe me përqindjen e zvogëlimit të sipërfaqes pas thyerjes në një provë të tërheqjes sipas standardeve. Gjithashtu, kurba ngarkesë-deformim ofron një tregues të duktilitetit, ku një pjesë plastike më e madhe tregon aftësi më të madhe për formimin.

Faktorët që ndikojnë përfshijnë temperaturën (duktiteti rritet me ngrohjen dhe zvogëlohet me ftohjen; në temperaturat e ulëta, shumë metale tregojnë një kalim duktil-brittle), shpejtësinë e ngarkesës (ngarkesa me shpejtësi të lartë mund të ulë duktilitetin) dhe mikrokonstruktën ( madhësinë e grimave kristalore, prania e fazave të tjera dhe trajtimet termike). Trajtimet e punimit të përbashkët gjithashtu ndikojnë në nivelin e duktilitetit.

Metalet tipike duktil: bakri, alumini, nikel dhe shumica e çelikut. Materialet jo-duktil, si qeramikat dhe disa pjesë të kerpëve të ftohur, janë të brishta. Duktiliteti është kyç për formueshmërinë dhe për mbrojtjen e energjisë në strukturat dhe në aplikime të ndryshme inženierike.

Ndryshe nga malleabiliteti, i cili i referohet deformimit të përhapur nën presion, duktiliteti fokusohet në deformimin plastik gjatë ngarkimit tërheqës. Të dyja cilësitë janë të rëndësishme për performancën mekanike të materialeve.