czujka

Czujka, potocznie czujnik lub detektor, to urządzenie służące do wykrywania określonych zjawisk fizycznych, chemicznych lub biologicznych i przekazywania sygnału informacyjnego do układu sterującego lub monitorującego. W zależności od mierzonych zjawisk wyróżnia się czujki temperatury, czujki ruchu, czujki dymu, czujki gazu, czujki wilgotności, ciśnienia i inne.

Zasada działania czujek opiera się na posiadaniu elementu detekcyjnego, który reaguje na określone zjawisko. Sygnał wyjściowy może być analogowy (np. temperatura) lub cyfrowy (detekcja obecności). Czujki mogą być pasywne (np. termistory, fotoelementy) lub aktywne (z własnym źródłem zasilania i przetwarzaniem sygnału). Istnieją także czujki bezdotykowe (np. ruchu PIR) oraz czujki kontaktowe, zależnie od sposobu wykrywania.

Zastosowania czujek obejmują różne dziedziny: przemysłową automatykę i procesy produkcyjne, domową automatykę i systemy bezpieczeństwa, systemy alarmowe, monitorowanie środowiska, urządzenia medyczne, a także meteorologię i nauki przyrodnicze. W praktyce czujki współpracują z układami sterowania, sterownikami PLC, systemami alarmowymi i sieciami czujników.

Wybór czujki zależy od właściwości zjawiska, zakresu pracy, czułości, szybkości reakcji, odporności środowiskowej i kosztów. Ważne są również kalibracja, konserwacja oraz zgodność z obowiązującymi standardami bezpieczeństwa.