cieniowanie

Cieniowanie to proces przedstawiania światła i cienia na powierzchniach w sztukach plastycznych w celu nadania objętości i realizmu. Polega na stopniowaniu jasności od światła do cienia, co umożliwia modelowanie kształtów, faktur i materiałów. W tradycyjnych technikach rysunku i malarstwa wyróżnia się m.in. cieniowanie liniowe (kreskowanie), cieniowanie krzyżowe, a także gradację tonalną i miękkie przejścia światła, stosowane m.in. w technice sfumato.

W grafice i malarstwie cyfrowym cieniowanie obejmuje metody symulujące światło na powierzchniach. Wyróżnia się cieniowanie płaskie, cieniowanie Goura i cieniowanie Phonga, które różnią się sposobem interpolacji koloru między punktami światła a cieniami. Współczesne renderowanie często opiera się na modelach opartych na fizyce światła (PBR), które uwzględniają właściwości materiałów, światła i ich wzajemne oddziaływanie.

W praktyce cieniowanie zależy od źródeł światła, kąta obserwacji, materiału i tekstury powierzchni. Umiejętne zastosowanie cieniowania wpływa na czytelność kształtów, tonację kompozycji i realizm przedstawianego świata. Zastosowania obejmują rysunek, malarstwo, projektowanie przemysłowe oraz tworzenie modeli 3D w projektowaniu, filmie i grach komputerowych.