astronominë

Ndër fushat shkencore, astronominë, domethënë studimin e trupave dhe fenomeneve jashtë atmosferës së Tokës dhe të universit në përgjithësi, konsiderohet një nga më të vjetrit dhe më të përhapurit. Ajo përfshin objekte si yjet, planetët, asteroidët, kometat dhe galaktikat, si dhe strukturën dhe historinë e kozmosit. Astronomët përdorin të dhëna nga vëzhgimet dhe nga ligjet e fizikës për të kuptuar origjinën, përbërjen dhe dinamikën e universit.

Historikisht, njerëzit kanë vëzhguar qiellin që nga qytetërimet antike. Me zhvillimet në instrumente dhe metodat e vëzhgimit, u formuan modelet për strukturën e universit. Në periudhën moderne, Koperniku, Galileu, Kepler dhe Njutoni ndryshuan parimin e sistemit diellor duke zëvendësuar modelin geocentrik me një model heliocentrik, të bazuar në vëzhgime dhe ligje fizike. Progresi i teleskopëve dhe metodave të analizës lejoi zbulimin e yjeve, planeteve, galaktikave dhe strukturave të kozmosit.

Degët dhe metodat: astronomia ndahen në qasje observuese dhe teorike. Subfusha të rëndësishme përfshijnë astrofizikën, kosmologjinë, planetologjinë dhe astrobiologjinë.

Mjetet dhe teknikat: vëzhgime me teleskopë optikë dhe radioteleskopë, si dhe mjete hapësinore për të mbledhur të dhëna nga të gjitha bandas elektromagnetike. Metodat përfshijnë spektroskopinë, fotometrinë, astrometrinë dhe simulimet kompjuterike.

Rëndësia praktike e astronomisë përfshin zhvillimin e teknologjive të reja, përmirësimin e navigimit dhe kohës, dhe rolin e saj në edukimin publik dhe në bashkëpunimin ndërkombëtar për misionet hapësinore.