Zarówno

Zarówno jest w języku polskim wyrazem łączącym, który pełni funkcję spójnika lub partykuły. Służy do zaznaczenia, że dotyczące danych elementów chodzi o dwa lub więcej aspektów równocześnie, czyli o inkluzję obu stron. Najczęściej tłumaczy się go jako „both” lub „zarówno …, jak i …” w polskim kontekście.

Najbardziej charakterystyczna jest konstrukcja Zarówno A, jak i B, która wyraża równoczesne uwzględnienie dwóch elementów. Prawidłowe użycie wymaga postawienia przecinka przed „jak” i często przed drugim członem wprowadzonym przez „jak i”. Przykłady: Zarówno studenci, jak i wykładowcy byli zadowoleni. Zarówno to, jak i tamto, budziło dyskusję. Zazwyczaj można ją stosować także w zestawach trój- i więcej elementów: Zarówno lekarze, pielęgniarki, jak i technicy popierają ten projekt.

W praktyce „zarówno” ma charakter inkluzywny i podkreśla równe zaangażowanie stron. Może występować na początku zdania lub w środku, a po „jak i” często stawia się wyliczenie. W niektórych kontekstach można zastąpić wyrażeniami „nie tylko …, ale również …”, lecz konstrukcja z „zarówno … jak i …” nadaje wypowiedziemu silniejszy akcent wspólnoty lub kompromisu. W języku pisanym i formalnym jest powszechnie uznawana za poprawną i neutralną.