Rrënjët

Rrënjët janë organet nëntokore të bimëve vaskulare që u japin mbështetje, ankorimin dhe baza për ushqimin. Thelësor është roli i tyre në thithjen e ujit dhe mineralëve nga toka, por ato edhe ruhin karbohidratet dhe mund të shndërrohen në burim rezervash ushqimore për bimën. Rrënjët luajnë një rol të rëndësishëm në stabilitetin strukturor dhe në mënyrën se si një bimë i përgjigjet ndryshimeve të mjedisit si thatësira, lagështia ose ndryshimet pH.

Në anatominë tipike, rrënjët përfshijnë një kapak rrënor që mbrojnë meristemin ndihmues për rritje, zona të ndarjes së qelizave, zona e zgjatjes dhe zona e diferencimit ku formohen qelizat që bëhen rrënjë të reja. Rrënjët qimet dëshkojnë një sipërfaqe të madhe thithëse, duke rritur aftësinë për të marrë ujë dhe ushqime nga shtrati i tokës. Në thellësi, rrënjët mund të formojnë esi të ndryshme si rrënjë kryesore (rrënjë tipike), rrënjë fibërike dhe rrënjë të shfaqura (adventive), të cilat përshtaten me kushtet e mjedisit dhe evoluojnë në një rrjet të tërë.

Rrënjët ndërveprojnë me mikroorganizmat në mikorrizat dhe me baktere të tjera të ndihmuese në rekimimin e lëndëve ushqyese, gjë që përmirëson thithjen dhe shtrenjton mbrojtjen kundër sëmundjeve. Për shumë kultura, rrënjët kanë një kuptim simbolik dhe përdoren si term kyç në fushën e gjeografisë biologjike dhe gjuhësisë: rrënja si burim origjine dhe bazë për zhvillim. Në agrikulturë dhe horticulturë, kuptimi i rrënjëve është thelbësor për mirëmbajtjen e bimëve, menaxhimin e sëmundjeve dhe përmirësimin e rendimentit.