Oplossingsverkenning

Oplossingsverkenning is een systematische fase in probleemoplossing waarbij bestaande aannames uitgedaagd worden en meerdere mogelijke oplossingen worden gegenereerd en vergeleken. Het doel is de oplossingsruimte te verruimen en de haalbaarheid, impact en risico’s van verschillende opties in kaart te brengen voordat een voorkeursoplossing wordt gekozen.

Het proces omvat: probleemdefinitie en doelstellingen; belanghebbendenbetrokkenheid; het genereren van opties via brainstormsessies, workshops en co-creatie; het opstellen van selectie-criteria (zoals doelrealisatie, kosten, technische haalbaarheid, sociale impact); een eerste evaluatie van opties op basis van geschatte maatregelen, baten en risico’s; het opstellen van een korte lijst met veelbelovende opties; en het documenteren van aannames, hiaten in data en onzekerheden.

Uitkomsten: Een oplossingsverkenning levert een overzicht van verschillende haalbare opties, met korte voor- en nadelen, ruwe kostenramingen en risico’s, en vaak een aanbeveling voor de volgende stap (bijv. nader onderzoek of een keuze voor een bepaalde oplossing).

Context en nut: Hoewel het vaak in de publieke sector en in project- of programma-management wordt toegepast, is oplossingsverkenning ook relevant in productontwikkeling en IT-projecten. Door vroegtijdig verschillende aanpakken te verkennen, kan men onzekerheden beperken, draagvlak vergroten en betere investeringsafwegingen maken.

---