Lykilbreytur

Lykilbreytur, eða lykilbreyta í eintölu, eru þær breytur sem hafa mest áhrif á niðurstöður kerfis, líkans eða ákvarðana. Í tölfræði, forspá og gagnagreiningu eru markmiðin oft að bera kennsl á þær breytur sem skipta mestu máli fyrir spár eða útskýringar á útkomu. Að greina lykilbreytur auðveldar túlkun, gerir forgangsraðningu mögulega og eykur árangur líkana með því að einfalda eða beina athygli að þeim breytum sem talið er mest áhrifamiklar.

Til að finna lykilbreytur notast menn við fjölbreyttar aðferðir sem byggja á gögnum og þekkingu. Næmis- eða áhrifagreining greinir hversu mikið breyting á hverri breytu breytir útkomunni. Skref-fyrir-skref aðhvarf (stepwise regression) og regluleg nálgun eins og Lasso eða Elastic Net sía úr óþarfa breytum. Í vélrænum lærdómi er mikilvægi breyta (feature importance) eða permutational importance oft notað til að raða breytum eftir áhrifum. Þá er einnig hægt að beita þáttagreiningu (PCA) til að minnka fjölda breyta án mikils skaða á túlkun.

Notkun lykilbreytna stuðlar að skýrari greiningu og ákvarðanatöku. Hins vegar byggist þessi nálgun á réttmætu gögnum og réttum forsendum um breytur; samverkandi áhrif milli breyta, multicollinearity og ónóg gæðagögn geta valdið röngum ályktunum. Lykilbreytur geta einnig breyst með tímanum eða í mismunandi aðstæðum, svo endurmat er nauðsynlegt.