Licencje

Licencja to prawne upoważnienie do wykonywania określonej czynności, korzystania z chronionych dóbr lub prowadzenia działalności. W praktyce przybiera różne formy: administracyjne zezwolenia wydawane przez państwo (licencje zawodowe, koncesje), a także umowne zezwolenia na korzystanie z dóbr lub praw własności intelektualnej oraz licencje handlowe i operacyjne.

W prawie autorskim i pokrewnych licencja umożliwia korzystanie z utworu, patentu lub znaku towarowego na określonych warunkach bez przeniesienia własności. Licencje mogą być wyłączające (udzielają wyłączności jednemu podmiotowi) lub niewyłączające (wielu uprawnionych może korzystać). Mogą być ograniczone terytorialnie, czasowo i zakresowo, a ich warunki często dotyczą m.in. kopiowania, modyfikowania lub dalszego rozpowszechniania.

W sektorze technicznym i gospodarczym najczęściej spotyka się licencje oprogramowania (umowy EULA, licencje open source), licencje na korzystanie z dóbr niematerialnych (muzyka, filmy) oraz licencje prowadzenia działalności gospodarczej (np. licencje zawodowe, koncesje na sprzedaż alkoholu, licencje energetyczne).

Na poziomie państwowym licencje stanowią narzędzie regulujące dostęp do pewnych praw i czynności; ich wydanie zależy od przepisów danego kraju i często wiąże się z wymaganiami jakości, bezpieczeństwa lub opłat.

Podsumowując, licencje są instrumentem prawnym umożliwiającym korzystanie z praw i dóbr w sposób kontrolowany, bez konieczności przenoszenia własności.