Iyilebilmek

Iyilebilmek, Türkçede “iyileşmek” fiilinin -ebilmek yapısıyla türetilmiş bir mastar (infinitive) formudur ve bir kişinin ya da bir durumun iyileşme ya da toparlanma kapasitesine sahip olmasını ifade eder. -ebilmek eki, yetenek veya olasılık anlamı katar; dolayısıyla iyilebilmek, “to be able to recover” veya “to have the possibility of recovering” şeklinde çevrilebilir. Bu yapı, hem fiziksel sağlık hem de ruhsal sağlık bağlamlarında ve genel olarak bir durumun iyileşmesi söz konusu olduğunda kullanılır.

Kullanım açısından iyilebilmek, iyileşmenin olası veya mümkün olduğuna vurgu yapar. Örneğin, “Bu ilaçla hastanın iyileşebilmesi umut verici.” veya “İyileşebilmek için dinlenmeye ve uygun tedaviye ihtiyaç var.” şeklinde cümlelerde yer alır. “İyileşebilme” şeklinde isimleşerek de kullanılır: “İyileşebilme ihtimali var.” Bu kullanım, bir durumun gelecekteki seyrini veya belirsizliği ifade etmek için uygundur.

İyilebilmek ile benzer kavramlar arasında “iyileşmek” (kendiliğinden toparlanmak) ve “iyileştirmek” (başkasını veya bir durumu iyileştirmek) bulunur. İyilebilmek, öznenin kendisinde mevcut olan potansiyele odaklanır; iyileşmek ise olayın kendiliğinden veya süreçle gerçekleşen toparlanmayı belirtir. İyileştirmek ise bir başkasına veya bir duruma yönelik müdahaleyi ifade eder.