Fitostabilizasyon

Fitostabilizasyon, fitoremediasyon alanında üstlenilen bir yaklaşımdır ve bitkilerin kökleri ile kök çevresindeki alanın, topraktaki kirleticilerin hareketini ve biyoyararlanımını azaltacak şekilde stabilizasyonunu amaçlar. Genelde ağır metaller ve metaloidler içeren kirleticilerin bulunduğu topraklarda kullanılır; amaç kirleticilerin yerinde immobilizasyonunu sağlayarak yayılma, akumulasyon ve biyolojik alınabilirlik risklerini düşürmektir. Bu yaklaşım, erozyon kontrolü ve toprak yapısının korunması gibi ek faydalar da sunabilir.

Mekanizmalar arasında kök yüzeyi ile metal iyonlarının adsorpsiyonu ve yoğunluklarının artması, kök salınımlarıyla oluşan organik bileşiklerin kirleticilerin çözünebilirliğini azaltması, pH değişiklikleriyle kirleticilerin çözünebilirliğinin düşürülmesi ve kök-yerel mikroorganizma etkileşimlerinin immobilizasyonu desteklemesi yer alır. Mikoriza ilişkileri ve rhizosphere süreçleri, bazı durumlarda kirleticilerin bitki köklerinde tutunmasını kolaylaştırır ve çevreye yayılımı sınırlar.

Kullanım alanları, kirliliğin bulunduğu yerlerde seawyerlar ve madencilik alanları, ağır metal içeren tarla ve depolama alanları ile erozyonun riskli olduğu bölgeleri kapsar. Bitkiler olarak vetiver otu (Vetiveria zizanioides), sedge ve çalılıklar ile bazı dik sıralı türler, ayrıca çayır otları ve akarsu kenarı bitkileri uygulanabilir olabilir. Seçim, kirleticinin tipi ve toprak koşullarıyla iklime bağlıdır.

Avantajları arasında düşük maliyet, düşük enerji gereksinimi ve uzun vadeli stabilizasyon sayılabilir; sınırlamaları ise işlem süresinin uzun olması, uygun bitki türü ve toprak koşullarının gerekliliği, biyomassanın güvenli şekilde yönetilmesi gerekliliği ve bazı durumlarda kirliliğin yeniden mobilize olma riskidir. İzleme, toprak pH ve kirleticilerin biyoyararlanımının takibi ile biomassa yönetimini içerir.