Dehidratasyon

Dehidratasyon, vücudun sıvı ve elektrolit dengesinin bozulmasıdır ve genellikle su kaybının geri kazanılamaması sonucu ortaya çıkar. Normalde vücut, sıvı ve elektrolit dengesini korumaya çalışır; ancak ishal, kusma, aşırı terleme veya yetersiz sıvı alımı bu dengeyi bozabilir.

Sık görülen nedenler arasında ishal, kusma, yoğun terleme, ateşli hastalıklar, hızlı nefes alma veya yetersiz sıvı alımı bulunur. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalıkları olanlar dehidratasyona daha duyarlıdır. Sıvı kaybı çoğunlukla sodyum ve diğer elektrolitleri de içerir.

Belirtiler hafiften şiddetliye değişir: susama hissi, ağız kuruluğu, idrarda azalma veya koyu renkli idrar, kuru cilt ve dudaklar, baş dönmesi, baş ağrısı, halsizlik ve hızlı nabız. Şiddetli vakalarda letarji, konfuzyon veya bayılma görülebilir.

Tanı çoğunlukla kliniktir ve kan ile idrar testleri elektrolit dengesini gösterebilir. Tedavi, sıvı ve elektrolit kaybını geri kazanmaya yöneliktir. Hafif-orta dehidratasyonda oral rehidratasyon çözeltileri (ORS) veya su ile elektrolitli sıvılar yeterli olabilir. Ağır vakalarda hastanede intravenöz sıvı replasmanı ve tıbbi izlem gerekir.

Önleme için yeterli sıvı alımı özellikle sıcak havalarda ve egzersiz sırasında önemlidir. Hijyen ve güvenli gıda uygulamaları da ishal riskini azaltır. Dehidratasyon belirtileri fark edildiğinde hızlı müdahale edilmelidir; şiddetli veya uzun süren vakalarda tıbbi yardım gerekir.